Portfoliogesprekken B

Om het reflectief vermogen van leerlingen op de basisscholen De Heuvellaan, De Dorpsschool en Kindcentrum Rivierenwijk te vergoten, hebben we onderzoek gedaan naar de vraag in hoeverre reflectiegesprekken bijdragen aan het vergroten van het reflectief vermogen bij kinderen.

Om het reflectief vermogen van leerlingen te bevorderen, hebben we op elke school een aanpak ontwikkeld en ingevoerd. De aanpakken die we hebben onderzocht, zijn: 1. reflecteren naar aanleiding van het BIP-model (een schriftelijke reflectie waarin kinderen Beschrijven, reflecteren op eigen handelen in het Ik deel en vervolgens een Plan maken), 2. reflecteren naar aanleiding van een vragenlijst en 3. reflecteren naar aanleiding van een digitaal werkportfolio. Om de effecten van deze interventies te onderzoeken, hebben we een vragenlijst ontwikkeld en interviews afgenomen bij leerlingen en betrokken leerkrachten.

Uit de resultaten blijkt dat er geen significant verschil is tussen de voor- en de nameting. Dit betekent dat de interventies volgens de metingen weinig effect hebben gehad. Wel is uit de interviews met leerlingen en leerkrachten gebleken dat de interventies waar leerlingen met hun leerkracht in gesprek zijn gegaan, een positieve invloed hebben gehad op het reflectief vermogen. Dat blijkt bijvoorbeeld uit het interview met een leerling van Kindcentrum Rivierenwijk, waarin de leerling aangeeft veel te hebben geleerd van de gesprekken met de leerkracht aan de hand van het werkportfolio.

Ondanks het feit dat de verschillen niet significant zijn, geven leerkrachten wel aan de resultaten van de interventies (vragenblad, BIP-model, digitaal portfolio) als positief te ervaren en daarmee een positieve bijdrage leveren aan de effectiviteit van reflectiegesprekken. Daarnaast geven leerlingen van de Heuvellaan (vragenblad) en Kindcentrum Rivierenwijk (digitaal portfolio) ook aan veel geleerd te hebben van de interventies. Bij de Dorpsschool (BIP-model) blijkt dit in mindere mate het geval, omdat de meerderheid van de geïnterviewde leerlingen aangeeft dat ze het reflecteren met het BIP- model niet nuttig vinden en er niet veel van hebben geleerd.

Op basis van onze bevindingen en ervaringen onderzoek bevelen we aan te kiezen voor een vorm van reflectie waarin de leerkracht effectief met leerlingen in gesprek gaat.