Startende leerkrachten

Specifieke aandacht formuleren voor de positie van de startende leerkracht in de opleiding en op de werkplek is doel van het onderzoek. Voorkomen dat de startende leerkracht vroegtijdig uit het vak stapt is een drijfveer. Goede begeleiding is noodzaak.

In dit onderzoek stond de volgende vraag centraal: Welke interventies zijn er nodig om startende leerkrachten, die anders voor het onderwijs verloren gaan, te behouden voor de onderwijspraktijk? Om hierop antwoord te krijgen, is de hoofdvraag verdeeld in de volgende onderzoeksvragen:

  1. Wat zijn bevorderende en belemmerende factoren tijdens de eerste werkperiode van startende leerkrachten?
  2. Welke mogelijke interventies staan scholen en besturen ter beschikking, mede vanuit de CAO PO (PO-Raad, 2015), om startende leerkrachten te ondersteunen en te begeleiden?
  3. Welke essentiële elementen bevat een begeleidingstraject, zodat het bijdraagt aan het behouden van startende leerkrachten?
  4. Welke aanpassingen in het curriculum van de Pabo zijn nodig om startende leerkrachten optimaal voor te bereiden op hun beroep?

Voor dit onderzoek is gekozen voor een ontwerpgericht onderzoek. Dit onderzoek draagt bij aan het ontwerpen van een praktisch uitvoerbaar begeleidingsplan om leerkrachten te behouden voor het onderwijs.

De conclusie en aanbevelingen zijn:

  • De startende leerkrachten dienen gefaciliteerd en ondersteund te worden om met voldoende tijd en intensiteit te kunnen bouwen aan datgene wat hun passie is: het onderwijzen van en werken met hun leerlingen, het op inhoud samenwerken met collega’s en het leren samenwerken met ouders.  Interventies van werkgevers (scholen en besturen) zouden met name gericht moeten zijn op het garanderen van in een begeleidingsplan beschreven planmatige opbouw en begeleiding ten aanzien van werkzaamheden en verantwoordelijkheden, het voor de startende leerkrachten voorzien in centraal georganiseerde thematische nascholing en het faciliteren van geleide intervisie samen met andere starters.
  • Startende leerkrachten hebben vooral behoefte aan een werkomgeving waarin zij, zonder in tijd en intensiteit overvraagd te worden, op organisatie van werk en inhoud kunnen samenwerken met collega’s, begeleid worden in de uitvoerende en meer administratieve aspecten van de leerlingenzorg en, door het opdoen van ervaring, deskundigheid en begeleiding, kunnen groeien in hun competentiebeleving als professionele partner voor ouders.
  • Het is belangrijk dat op alle niveaus, eigenaarschap ten aanzien van de in dit onderzoek beschreven begeleiding van startende leerkrachten wordt getoond. De werkgevers hebben hierin een sleutelrol. We vragen aan werkgevers om mogelijkheden te blijven zoeken en creëren om startende leerkrachten meer stabiliteit van werkomgeving en zekerheid van inkomen te bieden.

Een organisatie kan alleen maar succesvol zijn als alle medewerkers, dus ook startende leerkrachten, zich competent voelen en met plezier werken.